تحلیل شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران (بخش اول) تحلیل بنیادی


??/?/?? (??:??)







تحلیل شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران (بخش اول)





شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران (سهامی عام ) در تاریخ 02/06/46 به صورت سهامی عام به نام کشتیرانی ملی آریا (غیر دولتی) تاسیس و بعدها پس از اجرای قانون ملی شدن بانک ها فعالیت کشتیرانی نیز تحت تملک دولت قرار گرفت. در ادامه سیاست های خصوصی سازی دولت در سال 78 مالکیت 51% از سهام این شرکت را به طور مساوی به صندوق بازنشستگی و سازمان تامین اجتماعی واگذار شد و شرکت به حالت شرکتهای غیر دولتی درآمد.



سرمایه شرکت طی چندین مرحله افزایش سرمایه هم اکنون به 5،000 میلیارد ریال افزایش یافته است. آخرین ترکیب سهامداران شامل وزارت بازرگانی (49% ) و سازمان تامین اجتماعی (25.5%) و شرکت سرمایه گذاری صندوق باز نشستگی (25.5%) می باشد .



ظرفیت اسمی کشتی های شرکت شامل 81 هزار تن محمولات کانتینری (2 فروند کشتی) 517 هزار تن محمولات عمومی (25 فروند کشتی) و 13،351 هزار تن محمولات فله (40 فروند کشتی) است.



این ظرفیتها متاثر از تعداد سفرها و مدت زمان سفرها می باشد. که بنابر اظهار مسئولین شرکت تغییر حمل بار با توجه به نوع محمولات متاثر ار عواملی مثل اطلاعات کرایه حمل مورد نظر مشتری وضعیت بازار و موارد دیگری باشد که در نهایت منجر به بستن قرارداد حمل شرکت می شود.



شرکت طی سالهای مالی 31/03/84 لغایت 31/03/86 با افت و خیز سود مواجه بوده است به طوری که سود شرکت در سال مالی منتهی به31 /03/85 با کاهش و بعد از آن در سال مالی منتهی به 31/3/86 با افزایش روبرو بوده است. اما باید عنوان کرد شرکت در پایان سال مالی 31/03/86 نسبت به 31/03/84 با کاهش 24 % مواجه بوده است.

شرکت قبل از واگذاری در بورس سرمایه خود را از رقم 3،000 میلیارد ریال به 5،000 میلیارد ریال از محل سود انباشته رسانده است که این افزایش سرمایه در تاریخ 06/09/86 به ثبت رسیده است.



فعالیت اصلی شرکت شامل خرید ، اداره ، راه بری و اجاره و فروش هر نوع کشتی برای هر منظور اعم از حمل و نقل بار و مسافر و سوخت رسانی و نظایر آن می باشد همچنین شرکت انواع سرمایه گذاری در امر ساخت انواع کشتی و شناور و کلیه متعلقات آن نیز می تواند طبق اساسنامه فعالیت کند.



صنعت حمل و نقل دریایی از نیمه سال 1382 تا امروز با توجه به تغییرات عمده اقتصادی و تجاری در جهان تحولات عمده ای را شاهد بوده است این روند رو به رشد با افزایش و سرعتی قابل قبول طی سالهای اخیر پیش رفته که این امر باعث افزایش تقاضای بازار برای در اختیار گرفتن شناورهای متعدد در اندازه های گوناگون بوده است.



شاخص bdi که یکی از شاخص های مهم در صنعت حمل و نقل دریایی به شمار می رود و در واقع نرخ های بارگیری فله از خشکی را توصیف می کند طی سالهای مالی 85-86 از رقم 2،774 به 5،672 رسیده است که خود نشاندهنده روند رو به رشد حمل و نقل دریایی و وضعیت بازار و روند تجارت جهانی دارد.



نرخ رشد اجاره کشتی های فله بر و شناورها طی سه سال گذشته حاکی از رونق دوباره صنعت دریایی شده به طوری که این امر می تواند در شرکت کشتیرانی تاثیر بسزایی داشته باشد.



با توجه به اینکه در سالهای اخیر رشد حمل کالاهای فله که مهمترین آن سنگ آهن و ذغال سنگ می باشد افزایش چشمگیری دارد. و ادامه روند فعلی تا سالهای آینده در این ابخش دور از ذهن نمی باشد به همین دلیل هم اکنون شاهد توسعه سرمایه گذاری در بخش کشتی های فله بر در دنیا توسط شرکتهای کشتیرانی هستیم.



بعد از کشتی های فله بر بیشتر سرمایه گذاران در این بخش در بخش سرمایه گذاری کشتی های کانتینری فعالیت می کنند در بخش کشتی های فله بر سفارشات تقاضا در سال مالی 86-85 با رشد بیش از 75% مواجه بوده است که خود بیانگر بازارهای مناسب برای شرکتهایی است که از ناوگان کشتی های فله بر بهره مند شدند.



شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران نیز به دنبال شرایط بوجود آمده طی سالهای اخیر در صنعت کشتیرانی به دنبال نوسازی ناوگان خود بوده است و در این زمینه قدم هایی برداشته است . عمر ناوگان این شرکت هم اکنون حدود 16 سال می باشد و طبق رویه های سابق عمر مفید هر کشتی برای این شرکت حدود 30 سال می باشد .



شرکت هم اکنون مسیرهای جدید را در نظر دارد که حمل محمولات از بنادر چین به بنادر اروپایی و همچنین حمل محمولات از بنادر کشورهای اروپایی به کشورهای آمریکای جنوبی و درنهایت بارگیری از آنجا به مقصد حوزه خلیج فارس و ایران می باشد که با انجام این سیکل حداقل 40-20 درصد بهره وری را برای شرکت به ارمغان می آورد.

محمولات اصلی شرکت هم اکنون شامل حمل محمولات فله، کانتینری و حمل کالای عمومی می باشد که عمدتا در سه بخش واردات و صادرات و محصولات بین المللی انجام می شود. مشتریان عمده شرکت در سال مالی گذشته را براساس باز نامه های صادره بازرگانی دولتی با 6.3% ، شرکت پردیس متحد 4.9% و خدماتحمایتی کشاورزی با 3.9% تشکیل می دهند.

شرکت در زمینه فعالیت های خود در حال حاضر سه گروه قرار داد کاری دارد که قرار داد تامین سوخت مصرفی کشتی ها، قرارداد ساخت و خرید کشتی و قرار داد حمل محمولات بوده که هر یک به نوبه خود تاثیر و اهمیت بالایی بر فعالیت شرکت دارد.



این شرکت با توجه به نوع فعالیت خود ریسک های خاص خود را بهمراه دارد که از جمله آن می توان به نوسانات قیمت سوخت که عمده ترین رقم تشکیل دهنده بهای تمام شده خدمات می باشد اشاره کرد. نوسانات قیمت می تواند تاثیر بسزایی در سود آوری شرکت داشته باشد، به همین منظور شرکت تحت قراردادهای بلند مدت از تامین کنندگان پیش خرید می نماید که تا حدودی منجر به کنترل و مدیریت می گردد.



ریسک نوسان قیمت ارز نیز به دلیل فعالیت شرکت با دلار از دیگر ریسک های حاکم بر این شرکت می باشد. از دیگر ریسک های حاکم بر بازار می توان ریسک دارایی های ثابت شرکت عنوان کرد که شرکت با بیمه این بخش از دارایی های خود، ریسک را به حداقل رسانده است.

در ادامه به بررسی شرایط مالی بر اساس اطلاعات ارسالی شرکت می پردازیم.

__________________

قیمت گذاری و تحلیل شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران (بخش پایانی) تحلیل بنیادی


??/?/?? (??:??)







تحلیل شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران (بخش پایانی)

شرکت در آخرین صورت های مالی شش ماهه منتهی به 30/09/86 سود خالص بدست آمده هر سهم خود را نسبت به دوره 6 ماهه سال مالی قبل (30/09/85) با احتساب 66درصد افزایش سرمابه ، حدود 50 درصد افزایش داده است که افزایش بدست آمده بر روی سود شرکت ، ناشی از افزایش 34 درصدی درآمد و از محل حمل بار و خدمت بوده است که این امر به واسطه رشد حمل کالاهای فله ای شرکت ، که بیشتر شامل سنگ آهن و زغال سنگ بوده است ، شناسایی شده است .


بهای تمام شده خدمات ارائه شده شرکت ، نسبت به دوره مالی قبل با 6 درصد کاهش، 81 درصد درآمد حاصل از حمل بارو خدمات را تشکیل داده است که علت این امر را می توان در افزایش 34 درصدی درآمد و به دنبال آن پوشش هزینه های ثابت شرکت عنوان کرد . بهای تمام شده شرکت برای دوره 6 ماهه مورد بررسی با 25درصد رشد به 4892 میلیارد ریال رسیده است .
در بخش هزینه های عمومی و اداری شرکت با رشد 12 درصدی روبرو بوده که با توجه به وضعیت سودآوری شرکت در بخش درآمد حاصل از حمل بار و خدمات وضعیت شرکت مناسب ارزیابی می شود .


هزینه های مالی شرکت در دوره شش ماهه منتهی منتهی به 30/09/86 وضعیت مناسبتری را نسبت به دوره مالی قبل داشته و با کاهش 35 درصدی به 3914 میلیون ریال رسیده است که نشان دهنده عدم نیاز شرکت به واسطه ورود نقدینگی به دریافت تسهیلات می باشد .
جریان خاص ورود وجه نقد با 186 درصد رشد روبرو بوده ، به طوریکه شرکت در دوره 6 ماهه نخست سال مالی خود در شرایط مناسبی را تجربه کرده است و به دنبال آن توانسته از منابع وجود نقد جهت خریداری کشتی اقدام نماید و به دنبال آن شاهد رشد درآمد حاصل از ارائه خدمات شرکت همانطور که در بالا ذکر شد ، می باشیم .

در ترازنامه منتشره شرکت برای دوره مالی 6ماهه منتهی به 30/09/86 شاهد افزایش سرمایه گذاریهای کوتاه مدت شرکت به میزان 360 درصد هستیم که سپرده گذاری نزد بانکهای خارجی و با نرخ بهره 6 درصد و بانکهای ایرانی و با نرخ بهره 15 درصد در دستور کار شرکت قرار گرفته است . همچنین شرکت در قسمت سرمایه گذاریهای کوتاه مدت خود در بخش اوراق مشارکت نسبت به پایان سال مالی 31/03/86 خود در گزارش 4 ماهه اعلامی با کاهش روبرو بوده که این کاهش به دلیل گرایش هیات مدیره در خصوص ایجاد و اولویت های ثابت و ساخت کشتی بوده است .


در ترازنامه اعلامی شرکت برای دوره 6 ماهه منتهی به 30/09/86 نسبت به پایان دوره مالی قبلی که مورخ 31/03/86 می باشد شاهد افزایش 57 درصد در دارائی ها ی ثابت مشهود شرکت هستیم به طوریکه این دارائیها از 3290 میلیارد ریال به 5165 میلیارد افزایش یافته است .علت این امر افزایش دارائیهای در جریان تکمیل شرکت ، از رقم 1260 میلیارد ریال به 3181 میلیارد ریال که همان کشتی سفارشی شرکت برای ساخت می باشد ، بوده است . شرکت در حال حاضر سفارش 20 کشتی گوناگون برا ی ساخت داده که شامل 3 فروند کشتی کانتینری 8 فروند کشتی جنرال کارگو و 9 فروند کشتی حمل مواد شیمیایی بوده است که انتظار میرود حدود 40 درصد ناوگان سفارش داده شده وارد فعالیت های حمل و نقل شرکت تا پایان سال میلادی 2008 بشود. در مجموع دارائی های شرکت نسبت به پایان سال مالی 30/03/86 در تراز نامه میان دوره ای ، با رشد 25درصدی مواجه بوده است .


با توجه به جمع حقوق صاحبان سهام ارزش ویژه شرکت 1355 ریال برآورد می شود و همچنین
نسبت ROE - (حقوق صاحبان سهام / سود خالص) که شاخص بازده سرمایه است – شرکت حدود 17 درصد می باشد که با توجه به حجم بالای سرمایه گذاری مورد نیاز این شرکت بر اساس فعالیت خود منطقی به نظر می رسد ولی باید توجه داشت که این عدد نسبت به سایر صنایع قابل توجه و چشمگیر به نظر نمی رسد .
نسبت ROA- ( مجمموع دارایی ها / سود خالص) که بیانگر بازده سرمایه است – نیز در محدوده 8.5 می باشد که این نسبت نیز در مقایسه با محدوده طبیعی آن پایین به نظر می رسد .

در ترازنامه دوره 6 ماهه اعلامی منتهی به 30/09/86
نسبت جاری شرکت -که بیانگر توانائی شرکت در پاسخ به بدهی های جاری شرکت می باشد- در حدود 0.7 برآورد شده که این نسبت نیز از میانگین نرمال پایینتر به نظر می رسد . هر چند برای نتیجه گیری صحیح تر در خصوص این نسبت وجود شرکت های مشابه در بازار بورسی ضروری می باشد که این امر در خصوص شرکت کشتیرانی صدق نمی کند .


نتیجه گیری :
با توجه به نکات فوق الذکر و سود اعلامی شرکت و همچنین ریسک سرمایه گذاری بر روی این شرکت که در واقع وابسته به نرخ سوخت مصرفی کشتی ها و نرخ برابر ارز (دلار به یورو) می باشد .می توان گفت شرایط شرکت برای سرمایه گذاری متوسط ارزیابی می شود و باید گفت به دلیل نبودن شرکت مشابه در بورس p/e انتظاریخاصی وجود ندارد . در همین زمینه سود نقدی تقسیمی شرکت در مجمع آتی که حدود 10 درصد توسط شرکت اعلام شده است پابرجا باشد، جذابیت سرمایه گذاری برای این شرکت کاهش می یابد .
اما ناگفته نماند با توجه به شرایط مناسب بازار بورس در حال حاضر و با فرض اعمال p/e حدود 4 تا 4.5 برای این شرکت محدوده قیمتی بین 1570 تا 1770 ریال برای قیمت گذاری اولیه در بازار دور از ذهن نمی باشد .
برخی کارشناسان نیز در این خصوص اعتقاد دارند شرایط مطلوب بازار ممکن است موجبات افزایش اقبال روی نماد و به دنبال آن افزایش قیمت عرضه اولیه آن تا محدوده بیش از 1800ریال را نیز موجب شود . حتی برخی گمانه زنی ها حکایت از احتمال عرضه سهم در قیمتهای بالاتر از 2000 ریال را نیز دارد که در این صورت سود انتظاری سرمایه گذاران و جذابیت سهم پس از ورود به بورس کاهش چشمگیری پیدا خواهد کرد. اگرچه ممکن است در این صورت سرمایه گذاری بر روی این سهم تنها برای سرمایه گذاران بلندمدت مناسب خواهد بود.

با توجه به سرمایه 5000میلیارد ریالی شرکت در بازار با حجم مبنای 2میلیون سهمی مورد معامله قرار خواهد گرفت .
شرکت از نظر بنیادی شرایط مناسبی دارد که در صورت نوسازی ناوگان و ورود کشتی های جدید می توان به آینده شرکت امیدواری بیشتری داشت .

__________________