این روزها بازار سرمایه شاهد تاسیس شرکتهای تامین سرمایه، صندوقهای سرمایهگذاری، طراحی ابزارهای جدید مالی و به طور کلی حرکت به سمت نهادی شدن و نوآوری را آغاز کرده است. اگرچه با توجه به عمر 40 سالهء این بازار این اقدامات باید سالها پیش از این صورت میگرفت اما امید است با فعالیت بیشتر شرکتها و نیروهای متخصص در این زمینهها شرایط برای بومیسازی سایر موارد نوآوری فراهم شود. شرکتهای بزرگتر میتوانند با توجه به نیازهای خود و مقررات موجود نسبت به طراحی ابزارها و به کارگیری راهبردهای مفید اقدام کنند.
افزایش حجم وارزش معاملات در هفتهء جاری اگر چه موجب افزایش نقدشوندگی بازارشده است اما هنوز تارسیدن به شرایط مطلوب فاصلهء زیادی دارد. نسبت گردش سهام در بازار کمتر از 20 درصد است که در مقایسه با بازار سایر کشورها که این نسبت معمولا سه رقمی است بسیار کم است. افزایش معاملات سهام شرکتهای سیمانی و خودروسازی همراه با شرکتهای معدنی و فلزات موجب افزایش این حجم و ارزش شده است. شاخص قیمت با رشد 18 واحدی که عمدهء آن به کمک گروه فلزات وسنگآهن ایجاد شد به رشد خود ادامه داد و ارزش 340 میلیارد ریالی نیز در روزهای اخیر یک رکورد به حساب میآید. گزارش 9 ماهه شرکتها نسبت به دورهء شش ماهه در بیشتر موارد با رشد همراه بوده است که در صورت تداوم این روند انتظار افزایش شاخصها بسیار زیاد است.
گروه سنگآهن
انتظار سرمایهگذاران از افزایش سود سال آینده شرکتهای چادرملو و گلگهر موجب توجه مجدد سرمایهگذاران به سهام این دو شرکت شده است. روز گذشته این دو شرکت همراه با شرکتهای سرمایهگذاری امید و معادن و فلزات تقریبا نیمی از ارزش معاملات خرد بازار را به خود اختصاص دادند. سرمایهگذاری امید به خاطر تعهد سهامدار عمده با حجم نسبتا سنگین عرضه مواجه شد که با توجه به تعهد خرید سهام در قیمت اولیهء سرمایهگذاران با آرامش بیشتری نسبت به خرید سهام آن اقدام میکنند. فاصلهء 20 درصدی قیمت سهام این شرکت تا ارزش خاص داراییها نیز یکی دیگر از دلایل خرید سهام این شرکت است. سرمایهگذاری معادن و فلزات نیز به عنوان سومین سهامدار بزرگ شرکت ملی مس (پس از دولت و سهام عدالت) در غیاب این شرکت به روند صعودی خود ادامه میدهد. هرچند متنوعسازی سبد سهام و عدم اتکای بیش از حد به سنگآهن یکی از دلایل توجیهی این شرکت برای خرید بلوک فملی عنوان شده است اما نوسان شدید قیمت مس باعث تغییرات شدید قیمت فملی وبه تبع آن ومعادن خواهد شد. احتمالا نماد فملی پس از تعدیل سود امروز بازگشایی خواهد شد.
گروه بانک و لیزینگ
توجه سرمایهگذاران به سهام شرکتهای این گروه در روزهای اخیر به خاطر انتظار آنها از احتمال عدم کاهش نرخ سود بانکی و تغییر سیاستهای پولی است. در این گروه بانک پارسیان که از جمله بهترین شرکتها به لحاظ نقدشوندگی محسوب میشود با نسبت قیمت به عایدی کمتر از متوسط بازار معامله میشود. تغییر ترکیب سهامداران این شرکت در ماههای اخیر وجمع آوری سهام آن توسط یک گروه از شرکتهای سرمایهگذاری میتواند روند قیمت سهام این شرکت را مطمئنتر سازد و نوسان شدید سالهای گذشته موجب ضرر و زیان سهامداران خرد نشود. قیمت سهام شرکتهای لیزینگ نیز که با قیمت اسمی فاصلهء زیادی ندارند موجب تشویق سرمایهگذاران برای خرید سهام آنها شد به طوری که روز گذشته شرکتهای لیزینگ خودرو غدیر، لیزینگ صنعت و معدن، لیزینگ ایران ورایان سایپا همچنان مورد اسقبال سرمایهگذاران بودند. بانک اقتصاد نوین که برخلاف پارسیان وضعیت نقدشوندگی نامناسبی دارد روز گذشته دارای صف خرید بود. گزارش فعالیت 9 ماههء این بانک بیانگر وضعیت بهتر آن نسبت به سایر شرکتهای این گروه است.
گروه روی
نوسان قیمت جهانی روی موجب نوسان شدید قیمت سهام شرکتهای توسعهء معادن روی، کالسیمین، باما وفرآوری مواد معدنی شده است. روز گذشته کالسیمین دارای صف خرید ولی توسعهء معادن روی و باما دارای صف فروش بودند. ابهام در مورد قیمت روی در سال آینده و مشخص نشدن تکلیف معدن مهمترین عوامل موثر بر قیمت سهام شرکتهای این گروه است که در مورد اخیر یعنی وضعیت معدن اطلاعرسانی بیشتر به بهبود وضعیت قیمت سهام میانجامد. سال گذشته در چنین روزهایی قیمت سهام شرکتهای این گروه برای اولین و آخرین بار اعدادی را تجربه کردند که به نظر میرسد تکرار آن در کوتاهمدت تقریبا امکانپذیر نیست.
گروه سیمان
اگرچه صف خرید سهام شرکتهای این گروه بسیار کمتر از میزان آن در هفتههای گذشته است اما به خاطر افت شدید قیمت سهام آنها در سه سال اخیر و همچنین امید سرمایهگذاران به خروج سیمان از سبد حمایتی روند صعودی قیمت آنها ادامه دارد. در این گروه شرکتهای سیمان فارس و خوزستان، سپاهان وتهران در اوج قیمت جزو بزرگترین شرکتهای تشکیلدهندهء ارزش بازار بودند که این روزها ارزش آنها نقش چندانی در ارزش بازار ندارد و تاثیر آنها بر شاخص قیمت در حد یک شرکت متوسط است